Khi nào runner nên DNF?
Dừng lại khi đang đua marathon đôi khi không dễ dàng, nhưng runner cần lắng nghe cơ thể để đưa ra quyết định.
Hôm 21/4, hơn 300 runner chấp nhận không hoàn thành cự ly (DNF) tại VnExpress Marathon Huế, và phần đông là ở cự ly FM. Con số này tăng vọt so với khoảng 50 người năm ngoái. Ở một giải có cung đường được xem là dễ lập PR (kỷ lục cá nhân) như Huế, số DNF tăng đột biến đặt ra câu hỏi liệu đây có phải là dấu hiệu về sự kiệt sức, khi các giải chạy nở rộ khiến tần suất đi race của runner trở nên dày đặc.
"Có nhiều nguyên nhân khiến runner DNF. Có thể, các bạn tập luyện chưa đủ nhưng đã đăng ký cự ly vượt ngoài khả năng. Tôi cũng thấy một số runner đi giải quá nhiều trong khi cơ thể chưa kịp phục hồi. Ngoài ra, các yếu tố khách quan như thời tiết, địa hình, thể trạng lúc thi đấu cũng có thể gây áp lực, khiến runner bỏ cuộc", HLV chạy bộ, đồng thời là runner lâu năm, Dan Lee nói.
Tuy chạy bộ được xem là thú vui, quyết định dừng lại khi tham gia một giải chạy thường không dễ dàng. Hầu hết runner khi đăng ký một giải đấu đều bỏ công sức chuẩn bị, lên dây cót tinh thần để chinh phục mục tiêu. Khi bỏ tiền ra để mua bib, runner mong muốn mang về nhà tấm medal hay áo finisher. Chưa kể nhiều runner tham gia với mục đích tranh giải đều có tính toán chiến thuật riêng, nên không ai muốn kế hoạch bị đổ bể giữa chừng.
Khác với khi tập luyện, một cuộc chạy marathon có thể kéo dài hàng giờ đồng hồ với nhiều tình huống có thể xảy ra, đòi hỏi runner phải chuẩn bị cho mọi khả năng. Chấn thương và kiệt sức là hai nguyên nhân phổ biến nhất khiến runner đi đến quyết định DNF. Các chấn thương nghiêm trọng như rách cơ, chấn thương dây chằng hay gãy xương hoàn toàn có thể xảy ra trong quá trình chạy. Khi ấy, bỏ cuộc là quyết định khôn ngoan nhất.
Theo trang Lifelong Endurance, khi xuất hiện một số biểu hiện khác thường, như tức ngực, khó thở, hoa mắt, chóng mặt, hoặc nôn mửa trên đường chạy, runner cũng nên cân nhắc DNF. Giữ an toàn cho cơ thể và tìm kiếm trợ giúp y tế là điều bạn nên làm trong trường hợp này, thay vì tiếp tục cuộc đua trong tình trạng nguy hiểm.
Vy Phan, gương mặt thường xuyên đứng bục ở các giải chạy phong trào, cho biết VnExpress Marathon Huế vừa qua là giải đầu tiên cô DNF. Chân chạy Gia Lai cho biết quyết định này được đưa ra một cách không dễ dàng, sau quá trình đấu tranh tâm lý, vì cô biết thực lực của mình có thể tranh giải.
"Tôi đã bị sốt ba, bốn ngày trước giải nên biết bản thân có thể ngất xỉu hoặc bị quá tải nếu cố gắng hoàn thành cuộc đua trong thời tiết nóng. Khi đến kilomet thứ tám, tôi bắt đầu có những biểu hiện xấu như buồn nôn, xây xẩm, chóng mặt nên quyết định dừng lại để đảm bảo sức khỏe", Vy kể. Runner này đồng thời khẳng định DNF là quyết định đúng đắn vì bản thân còn nhiều mục tiêu công việc và chạy bộ trong tương lai.
Nữ runner cũng có nghĩ đến người thân, bạn bè trước khi DNF, lo ngại việc này có thể khiến họ thất vọng. Tuy nhiên, Vy cho rằng nếu bản thân xảy ra sự cố sẽ còn khiến mọi người lo lắng gấp nhiều lần. Runner Gia Lai ngạc nhiên bởi sau khi DNF, cô được mọi người ủng hộ, động viên nhiều. Vy tin rằng đó là động lực để cô tận hưởng niềm vui với chạy bộ nhiều hơn thay vì gắng sức trong các giải đấu.
Anh Hoàng Minh cũng DNF khi đang theo pacer sub3:30 đến km thứ 25 của VnExpress Marathon Huế. Runner từ Hà Nội kể: "Tôi hoàn thành đúng và đủ các bài tập cho mục tiêu chinh phục tại Huế, nhưng không tính toán được sai số về thời tiết. Lúc tập ở Hà Nội, trời vẫn tương đối dịu mát, còn vào race ở Huế, dù xuất phát sớm, tiết trời oi nóng và độ ẩm cao khiến tôi xuống sức rất nhanh".
Anh Minh dừng lại khi cảm thấy đuối và kiểm tra đồng hồ thấy chỉ số sức bền (stamina) chỉ còn 10%, mức anh tự thấy là không đủ để hoàn thành quãng đường còn lại. "Cảm nhận cơ thể và các chỉ số trên đồng hồ giúp tôi không mất quá nhiều thời gian để quyết định. Chạy bộ là cuộc vui và vẫn còn nhiều giải khác để tôi theo đuổi các mục tiêu của mình", runner từng đạt PR 3:43 và có tám năm kinh nghiệm chạy bộ này nói.
HLV Dan Lee cũng nhấn mạnh runner cần vượt qua rào cản tâm lý trước và sau khi đưa ra quyết định DNF. Anh cho rằng mọi người đã chịu áp lực trong công việc và cuộc sống, nên hãy đến với chạy bộ bằng niềm vui và chuẩn bị tâm lý rằng bản thân còn nhiều điều để khám phá trên hành trình này.
"Nếu xuất hiện dấu hiệu quá tải, runner nên dừng hẳn hoặc đi bộ thật chậm để xem có phục hồi được không. Nếu không, hãy vui vẻ chọn DNF. Ngay sự vui vẻ đó sẽ mang lại lợi ích cho bạn trong quá trình phục hồi. Đừng nên hối tiếc, suy nghĩ nhiều về việc DNF vì như thế sẽ không tốt cho sức khỏe, khiến cơ thể chậm phục hồi", Dan Lee nói.
