Sán lá làm tổ trong gan do ăn rau sống
Hà NộiNgười đàn ông 39 tuổi thích ăn sống một số loại rau thủy sinh như rau muống, rau ngổ, khi sốt, ho, đau tức ngực nhập viện phát hiện nhiễm ổ sán lá gan lớn.
Ngày 28/5, tiến sĩ Vũ Minh Điền, Phó Trưởng khoa Nội Tổng hợp, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, cho biết bệnh nhân mắc bạch cầu cấp, đã điều trị 5 đợt hóa chất tại Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương. Khi tái khám, anh bị ho có đờm, sốt, đau tức ngực, kết quả siêu âm ổ bụng phát hiện một khối ở gan nghi áp xe gan, chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương theo dõi. Kết quả xét nghiệm và chụp phim cộng hưởng từ phát hiện ổ sán lá gan lớn.
Bệnh nhân cho biết thích ăn rau sống, nghiện món cá ồ nướng cuốn với rau muống và thịt vịt ăn với rau ngổ sống. Đây là những loại rau được trồng thủy sinh, dễ nhiễm giun sán và có thể xâm nhập vào cơ thể người ăn nếu chưa được rửa sạch hay chế biến kỹ.
Từ thói quen ăn uống này, bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân nhiễm sán lá lớn, điều trị bằng thuốc đặc hiệu. Bệnh này thường có triệu chứng đau hạ sườn phải âm ỉ, cảm giác mệt mỏi, đầy bụng và khó tiêu, nhiều trường hợp không có biểu hiện lâm sàng rõ rệt. Nếu không điều trị, lâu ngày sán có thể dẫn đến viêm đường mật, sỏi mật, viêm túi mật, viêm tụy, xơ đường mật và xơ hóa gan.
Ở người, sán ký sinh trong gan mật, trường hợp bất thường có thể ký sinh trong cơ, dưới da, gọi là ký sinh lạc chỗ. Khi người ăn sống rau mọc dưới nước hoặc uống nước có nhiễm ấu trùng sán, chúng vào dạ dày rồi xuống tá tràng, tự tách vỏ và xuyên qua thành tá tràng vào khoang phúc mạc đến gan. Khi ấy, chúng đục thủng bao gan và xâm nhập vào nhu mô gan gây tổn thương gan. Đây là giai đoạn kích thích cơ thể phản ứng miễn dịch mạnh nhất.
Sán lá gan ký sinh chủ yếu ở mô gan. Trong giai đoạn xâm nhập, sán có thể di chuyển lạc chỗ và tổn thương ở các cơ quan khác như thành ruột, thành dạ dày.
Sau giai đoạn xâm nhập vào nhu mô gan 2-3 tháng, sán chui vào đường mật, trưởng thành và đẻ trứng. Tại đây sán trưởng thành có thể ký sinh và gây bệnh trong nhiều năm (có thể tới 10 năm) nếu không được phát hiện và điều trị. Ở đường mật, sán gây tổn thương biểu mô đường mật, tắc mật, viêm và xơ hóa đường mật thứ phát, viêm tụy cấp.
Bác sĩ khuyến cáo không ăn sống các loại rau mọc dưới nước như rau muống, rau ngổ, rau cần, cải xoong, rau nhút, không uống nước lã. Khi nghi ngờ nhiễm sán lá gan lớn, phải đến bệnh viện kiểm tra và điều trị kịp thời.
